Σύμφωνα με την ιστορία του Οιδίποδα, η Σφίγγα, ένα τέρας με κεφαλή γυναίκας από τη μέση και πάνω και σώμα λιονταριού από τη μέση και κάτω, στάλθηκε από την Ήρα ή τον Άρη, να φρουρεί την είσοδο της Θήβας και να αναγκάζει τους κατοίκους ή τους περαστικούς να δώσουν σωστή απάντηση στους γρίφους της, οι οποίοι έλεγαν: Α:«Ποιο ον στην αρχή στέκεται στα τέσσερα, έπειτα στα δύο και προς το τέλος της ζωής του στα τρία;». Όποιος δεν έδινε την σωστή απάντηση, η Σφίγγα τον θανάτωνε. Από αυτό το μαρτύριο, γλίτωσε τους Θηβαίους ο Οιδίποδας, ο οποίος απάντησε σωστά στα ερώτηματα λέγοντας: