Τρίτη 30 Αυγούστου 2011

Πασόκος, ναζί και κομουνιστής ο Ι. Θ. Κακριδής …


Υπάρχει μια πολύ “διασκεδαστική” ιστοσελίδα γλωσσικού ενδιαφέροντος όπου η ρητορική του είναι “απολογητικού” χαρακτήρα  και λέγεται Κίνηση Πολιτών για την Επαναφορά του Πολυτονικού Συστήματος. Πρόκειται για μια καλοδουλεμένη σελίδα με πλουσιότατο όγκο πληροφοριών καθώς είναι χρήσιμη στο να θυμηθούμε τους κανόνες τονισμού και προσφέρει zip αρχεία για πολυτονικά πληκτρολόγια. Φυσικά, εστιάζω το θέμα στις απόψεις και τις επιχειρηματολογίες υπέρ τη χρήσης του πολυτονικού, αλλά ανακαλύπτω ένα τόσο άκομψο και σαθρό άρθρο που μας λέει πολλά για τις προθέσεις των δημιουργών της ιστοσελίδας. Κυρίως όμως, αφού αυτοαποκαλείται Κίνηση Πολιτών, δεν βλέπουμε πουθενά κάποια ονομαστική κατάσταση των γλωσσαμύντορων που θα προσέδιδε εγκυρότητα στο όλο εγχείρημα.
Στην ιστοσελίδα αυτή υπάρχει ένα ολόκληρο άρθρο για τη Δίκη των Τόνων, μια από τις λιγότερο γνωστές σελίδες για τις περιπέτειες του μονοτονικού. Ο Ιωάννης Κακριδής εκδίδει το 1939 την Ελληνική Κλασσική Παιδεία στο μονοτονικό σύστημα κι αυτό ξεσηκώνει τη μήνι της Φιλοσοφικής Σχολής. Έπρεπε να περιμένουν μέχρι να καταληφθεί η Αθήνα από τους Γερμανούς και το 1942 τον σέρνουν σε δίκη. Ο Ιωάννης Κακριδής έπεσε σχετικά στα μαλακά, με ποινή δύο μήνες προσωρινή απόλυση από τη Φιλοσοφική Σχολή. Στην Κατοχή, οι γλωσσαμύντορες βρήκαν ευκαιρία να προτάξουν το “εθνικό” ανάστημά τους – όταν γύρω τους πέθαινε κόσμος από τις κακουχίες και τις εκτελέσεις – οχυρωμένοι πίσω από την κατοχική κυβέρνηση για να υπερασπιστούν… δασείες και περισπωμένες.
Η Κίνηση Πολιτών για την Επαναφορά του Πολυτονικού Συστήματος στήνει μία φαιδρή άποψη για να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα και να προσδώσει κύρος στην πολεμική της κατά του μονοτονικού μέσω μιας απίστευτης ακροβασίας:
Δν εναι τυχαο τι ατ δεολογικ ντιμετώπιση τν μετακλασσικν χρόνων συμπίπτει μ τ θεώρηση τς λληνικς στορίας π τν Χίτλερ, στ «Mein Kampf». τι δηλαδ λλάδα δωσε τ φτα το πολιτισμο κατ τ κλασσικ περίοδο κα μετ «σβησε». «Δίκη τν τόνων» γινε τ 1942 κα φυσικ ταν ν πηρρεασθε π τν περιρρέουσα τμόσφαιρα. λλωστε πολ συχν κα Κακριδς κα ο συνήγοροί του ναφέρονται στ Γερμανία κα στος Γερμανος φιλολόγους. Μήπως λοιπν τ μονοτονικ πηγάζει π μίαν ναζιστικ θεώρηση τς λληνικς στορίας;
Σημειωτέον πίσης τι μεγάλος Wilamowitz πο κθειάζουν τόσο Κριαρς κα ο συνήγοροί του σο κα πουργς Εθυμίου στν Βουλ τ 2003, θεωρεται π σύγχρονους μελετητς σν «ναζιστς πρν τν ρα του» κα «πέρμαχος τς θεωρίας τς φυλετικς γιεινς (Rassenhygiene)» [...] χαρακτηρισμς τν τόνων ς «προσκτήματος» π τν κ. Εθυμίου θυμίζει ντονα τν ννοια τς φυλετικς πρόσμιξης πο τόσο μισοσε Χίτλερ.
Οι απολογητές των τόνων, ουσιαστικά, μας λένε πως η… κατοχική κυβέρνηση έσυρε σε δίκη τους δήθεν φιλοναζιστές; Ή μήπως ακριβώς επειδή έπεσε στα μαλακά ο Κακριδής, αυτό σημαίνει πως τον “αθώωσε” η κατοχική κυβέρνηση; Τέτοιου είδους προκλητικές διατυπώσεις από ένα κίνημα (sic) εν έτει 2007, μάλλον προδίδουν αυτό που καταδικάζουν, τις στείρες λληνοχριστιανικές κροδεξιές κορνες τους προκειμένου να μεταμφιεστούν ως θεματοφύλακες μιας παράδοσης τόσο άχρηστης όσο και της παιδείας του παπαγαλίζειν. Είναι ενδεικτική μία φράση τους:
λαϊκισμς το Κακριδ εναι γνήσιος πρόδρομος ατο το Πανελλήνιου Σοσιαλιστικο Κινήματος.
Αν η πολυχιλιετής πορεία της ελληνικής γλώσσας επαφίεται στον κομματισμό κι όχι στη γλωσσολογική εξέλιξη, τότε καήκαμε. Στάχτη και μπούλμπερη οι αιτιάσεις των απολογητών των τόνων που μεταμφιέζουν τον Βιλάμοβιτς* (που πέθανε το 1931!) και τον Ι. Κακριδή ως… ναζιστές και πασόκου!
Ο Ι.Θ.Κακριδής ωστόσο υπήρξε και φιλόλογος που νοιάστηκε για τους νεότερους συναδέλφους του. Το έργο υποστήριξης της φιλολογίας στην Ελλάδα, έργο που η επίσημη πολιτεία δεν ανέλαβε, γιατί κυνηγούσε τους προοδευτικούς ανθρώπους και τα φράγκα, το ανέλαβε ο Ι.Θ.Κακριδής. Δημιούργησε τη "Βιβλιοθήκη του Φιλολόγου", μια σειρά από θεμελιώδεις μονογραφίες για την κατανόηση της γλώσσας και του πολιτισμού των αρχαίων Ελλήνων.
Μεταξύ αυτών το "Μεταφραστικό Πρόβλημα", τα "Ερμηνευτικά Σχόλια στον Επιτάφιο", τα "Ομηρικά Θέματα" και βεβαίως οι αποδόσεις στη νέα ελληνική των δύο επών του Ομήρου σε συνεργασία με τον Νίκο Καζαντζάκη και η πεντάτομη αρχαία ελληνική μυθολογία.
Ο Ιωάννης Κακριδής επιπρόσθετα αγωνίστηκε για να μη μεταβληθεί η φιλολογία και κατ' επέκταση η καλλιέργεια των Νεοελλήνων σε ένα αποστεωμένο και μουμιοποιημένο πτώμα.
Δυστυχώς δεν τα κατάφερε, αφού ο εγκυκλοπαιδισμός και η γνωσιοθηρία βασιλεύουν στην παιδαγωγική μέθοδο των περισσότερων φιλολόγων.
Θα ήταν ευχής έργο, κάποια στιγμή (και) η ελληνική Βικιπαίδεια να κάνει κάποια αναφορά, συζήτηση και για αυτόν το άνθρωπο...
Σημειώσεις:
*Ο Wilamowitz είναι ο κορυφαίος γερμανός φιλόλογος ανάλογου μεγέθους με τον δικό μας Ι. Συκουτρή, που και ο τελευταίος ήταν μαθητής του.
Σχετικοί δεσμοί
Η Δίκη των Τόνων, άρθρα: Ριζοσπάστης (μέσω ttsok), τα ΝΕΑ, εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ, Ελευθεροτυπία,
Ulrich von Wilamowitz-Moellendorff: Wikipedia, Κώστας Γεωργουσόπουλος (ΝΕΑ), η Αττική Τραγωδία (εξαιρετικό κείμενο του Βιλάμοβιτς, παρατιθέμενο -και μεταφρασμένο;- από τον Εκήβολο)
Νίκος Σαραντάκος: Δασείας καταίρεσις
Βιβλίο
Ιωάννου Κακριδή, η Δίκη των Τόνων, εκδόσεις Εστία

Δεν υπάρχουν σχόλια: