Μάιος και Ανθεστήρια

H λέξη Μάιος είναι αβέβαιης ετυμολογίας. Έχει υποστηριχθεί ότι προέρχεται από τη Μαία. Τη Μαία τιμούσαν οι Ρωμαίοι την Πρωτομαγιά, με ειδικές γιορτές και θυσίες χοιριδίων στο βωμό της. Η .θεά ταυτίστηκε με την Ελληνική Νύμφη Μαία, την ομορφότερη από τις Ατλαντίδες, μητέρα του θεού Ερμή, στον οποίο - όπως μας πληροφορεί ο Πλούταρχος - αφιερώθηκε ο μήνας. Ονομάζεται και Καλομηνάς ή Πενταδείλινος, επειδή - καθώς έχει μεγαλώσει η ημέρα και το δειλινό διαρκεί - οι άνθρωποι συχνά κάνουν ένα πέμπτο γεύμα μέσα στην ημέρα.
Η φυσιογνωμία του Μαΐου στη λαϊκή αντίληψη είναι δίσημη: συνυπάρχει σ αυτήν το καλό και το κακό, η αναγέννηση και ο θάνατος. Όλες αυτές οι ιδιότητες συγκλίνουν και συγκεντρώνονται στην πρώτη του μέρα, την Πρωτομαγιά. Ο εθιμικός εορτασμός της ως της τελικής νίκης του καλοκαιριού κατά του χειμώνα και της κατίσχυσης της ζωής επί του θανάτου έχει μακρότατη παράδοση με ρίζες που ανάγονται σε προχριστιανικές αγροτικές λατρευτικές τελετές που αποσκοπούσαν στη γονιμότητα των αγρών και, κατ επέκταση, και των ζώων και των ανθρώπων.
Οι αρχαίοι Έλληνες, ως φλογεροί φυσιολάτρες, γιόρταζαν το άνοιγμα των λουλουδιών και το φτάσιμο της άνοιξης. Aπό τα αρχαιότερα χρόνια του πολιτισμού τους, που έφθασε στην Eλλάδα από τη Θράκη το ρόδο, μαζί με τις Oρφικές διδασκαλίες, το άνθος αυτό έγινε σύμβολο και υμνήθηκε ως η νύμφη των ανθέων. Ο Aνακρέων ύμνησε έτσι το άνθος αυτό του Mαγιού:

«Pόδον, άνθος των ερώτωναναμίξωμεν τω Bάκχωρόδον, ω+ ωραίον άνθοςενθέντες τοις
κροτάφοιςευθυμήσωμεν εν τούτοις».

Η γιορτή, όμως, της άνοιξης, η αρχαία Πρωτομαγιά, πήρε σιγά-σιγά κι επίσημη μορφή. Από τις παλαιότερες γιορτές, δημιουργήθηκαν τα Ανθεστήρια,* η γιορτή των λουλουδιών. Αυτή ήταν η πρώτη επίσημη γιορτή ανθέων των Ελλήνων. Ιδρύθηκε πρώτα στην Αθήνα, όπου με μεγαλοπρέπεια βάδιζαν προς τα ιερά πομπές με κανηφόρες, που έφερναν άνθη. Έπειτα τα Ανθεστήρια διαδόθηκαν και σ άλλες πόλεις της Ελλάδος και πήραν πανελλήνια μορφή.
Στα Ανθεστήρια της Ελλάδας «ανασταινόταν» ο σκοτωμένος Ευάνθης θεός, επίθετο του Διόνυσου, που από το χυμένο αίμα του φύτρωσε, σύμφωνα με το μύθο, η άμπελος. Δρώμενο της Πρωτομαγιάς στην Ελλάδα κατά τα νεότερα χρόνια ήταν η ανάσταση του Μαγιόπουλου. Ένας έφηβος εμιμείτο στα ξέφωτα του δάσους τον πεθαμένο, Διόνυσο. Κοπέλες τον στόλιζαν με άνθη και του τραγουδούσαν τον «κομμό, το θρήνο και τον οδυρμό, μέχρι που να «αναστηθεί» και μαζί με αυτόν όλη η φύση.
*Μία ενδιαφέρουσα και σημαντική επισήμανση από ηλακάτη :
τα Ανθεστήρια οι Ελληνες ποτέ δε τα γιόρταζαν το μήνα Μαιο (ΜΟΥΝΥΧΙΩΝ-Σκιροφοριών, από άλλα ημερολόγια Θαργηλιών), αλλά παλαιότερα το μήνα Οκτώβριο-ΝΟΕΜΒΡΙΟ οπότε ο Ανθεστηριών ήταν ο μήνας που στερούνταν ανθέων και η γη αγκάλιαζε στα σπλάχνα της τους σπόρους που έπεφταν σε λήθαργο, αργότερα όμως και από άλλους ελλην, πληθυσμούς Ανθεστηριών ήταν ο μήνας Φεβρουάριος-μάρτιος, οπότε γιόρταζαν και τις γιορτές του Διονυσου.Ανθεστήρια γιόρταζαν οι Ρωμαίοι τον ΑΠΡΙΛΙΟ-ΜΑΙΟ, δηλαδή οι Ελληνες άποικοι της Ιταλίας και Σικελίας. τα ανθεστήρια ορίστηκαν να γιορταζονται ως αφιέρωση στην ίδρυση της Ρωμης που το όνομα της είχε άμεση σχέση με την άνοιξη το μυστικό όνομα της πόλης ήταν Φλωρα.