Ενταφιασμός στρατιωτών στην αρχαία Ελλάδα και στην σύγχρονη Αμερική

Μια δόξα ανώτερη απ'  τη φήμη της και μια αναμφισβήτητη ντροπή

Η κρατική μέριμνα για τον ενταφιασμό στην αρχαία Ελλάδα

...στη δημόσια ζωή δεν παραβαίνουμε τους νόμους εκείνους .... που, αν και είναι άγραφοι , επιφέρουν αναμφισβήτητη ντροπή. Απόσπασμα από τον Επιτάφιο του Περικλή.

ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ "ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ":

... κρατώντας το πατροπαράδοτο έθιμο, έκαναν δημόσια την ταφή αυτών που πρώτοι σκοτώθηκαν σ' αυτό τον πόλεμο, με τον εξής τρόπο. Αφού κατασκευάσουν εξέδρα, εκθέτουν τα οστά των νεκρών για δυο μέρες και φέρνει ο καθένας χωριστά στον δικό του (νεκρό) ό,τι θέλει. Όταν έρθει η ώρα της εκφοράς, άμαξες μεταφέρουν οστεοθήκες φτιαγμένες από ξύλο κυπαρισσιού, μία για κάθε φυλή. υπάρχουν τοποθετημένα τα οστά του καθενός μέσα στη θήκη της φυλής που ανήκε. Μεταφέρουν στα χέρια ένα φέρετρο άδειο στρωμένο (με νεκρικό σεντόνι) , για  τους εξαφανισμένους που  έτυχε να μην βρεθούν στη συλλογή των πτωμάτων των νεκρών της μάχης. Παίρνει μέρος στην νεκρώσιμη πομπή όποιος θέλει απ' τους πολίτες και τους ξένους και παρευρίσκονται γυναίκες συγγενείς (των νεκρών) που θρηνούν με λυγμούς πάνω στον τάφο. Τοποθετούν λοιπόν τις θήκες στο δημόσιο νεκροταφείο που βρίσκεται στο πιο ωραίο προάστιο της πόλης , και ενταφιάζουν πάντα σ' αυτό τους νεκρούς των μαχών, εκτός βέβαια απ' αυτούς που έπεσαν στο Μαραθώνα. επειδή θεώρησαν την ανδρεία εκείνων εξαιρετική, τους έκαναν τον τάφο στο ίδιο μέρος (στον τόπο της μάχης ). 

Τύμβος Μαραθώνα. Ο Σωρός, όπως τον ονομάζει ακόμη η λαϊκή παράδοση, ύψους 9 μ. και διαμέτρου 50 μ., που σκεπάζει τα οστά των 192 Αθηναίων, που έπεσαν στη μάχη του Μαραθώνα. Κάτω από το χώμα η ανασκαφική έρευνα έχει ανακαλύψει το τεφροφόρο στρώμα της πυράς με τα αποτεφρωμένα οστά. Μέσα στον Τύμβο βρέθηκαν και τα ίχνη του νεκρόδειπνου. Σύμφωνα με τα έθιμα, οι νικητές περισυνέλεξαν τους νεκρούς από το πεδίο της μάχης, τους έθεσαν στην πυρά και παρεκάθησαν σε δείπνο για να τιμήσουv την ανδρεία τους. Έξω από τον Τύμβο oι Αθηναίοι έφηβοι κατέθεταν κάθε χρόνο στεφάνους και πρόσφεραν θυσίες στη μνήμη των νεκρών μαραθωνομάχων  στο ίδιο μέρος (στον τόπο της μάχης ). 

Και όταν τους σκεπάσουν με χώμα, ένας άντρας εκλεγμένος από την πόλη που θεωρείται πολύ συνετός και ξεχωρίζει ως προς το κύρος ,εκφωνεί πάνω στον τάφο τους τον επαινετικό λόγο που τους ταιριάζει (ή  τον κατάλληλο). Μετά απ' αυτό αποχωρούν. Κατ' αυτόν τον τρόπο λοιπόν τελούν την ταφή και τηρούσαν το έθιμο σ' όλη τη διάρκεια του πολέμου, σε κάθε παρόμοια περίπτωση.

Γι αυτούς λοιπόν τους πρώτους εκλέχτηκε να μιλήσει ο Περικλής ο γιος του Ξανθίππου. Και όταν έφτασε ή ώρα , αφού προχώρησε από τον τόπο της ταφής σ' ένα βάθρο που είχε κατασκευαστεί ψηλό, για ναακούγεται σε όσο το δυνατόν περισσότερους από το συγκεντρωμένο πλήθος ,  έλεγε περίπου   αυτά τα λόγια (διαβάστε τα εδώ).

Ενταφιασμός στρατιωτών  στην σύγχρονη Αμερική

Οι αμερικάνοι πετούν τους νεκρούς „ήρωες“ -στρατιώτες τους στα σκουπίδια,

και μάλιστα όπως αναφέρει η Washington Post με βαρβαρότατο τρόπο: Μέρη του σώματος που ανήκαν σe αμερικανούς στρατιώτες που σκοτώθηκαν στο Ιράκ και το Αφγανιστάν και δεν αποτεφρώθηκαν πλήρως, τα έκοβαν και τα πέταγαν σε χωματερή, στην  Virginia και δεν τους ενταφίαζαν στο μεγαλύτερο στρατιωτικό νεκροταφείο της γης (το λεγόμενο νεκροταφείο των ηρώων) στο Arlington !

Η δύναμη της αρχαίας Ελλάδος   αποκτήθηκε με τους προαναφερθέντες  τρόπους ζωής και συνήθειες. Είναι η μόνη από τις τωρινές χώρες που βγαίνει ανώτερη απ'  τη φήμη της. 

Νίκος Σάμιος