Παρασκευή 21 Ιανουαρίου 2011

Ο Ίαμος

...ποτέ δεν θα εξέλειπε η γενεά του...*

Ολυμπία - Ναός του Δία, Ανατολικό Αέτωμα - Ίαμος

Ο Ίαμος

  υπήρξε, γιος του Απόλλωνα και της Ευάδνης από την Πιτάνη, κόρης του Ποσειδώνα, και γενάρχης των Ιαμιδών.
Κατά την παράδοση,  η Ευάδνη έμενε με το θετό πατέρα της τον Αίπυτο, ο οποίος, όταν κατάλαβε ότι η Ευάδνη περιμένει παιδί, θύμωσε, αλλά σκέφτηκε ότι θα ήταν καλύτερα να ρωτήσει πρώτα το μαντείο των Δελφών. Κατά την απουσία του Αίπυτου η Ευάδνη γέννησε κρυφά κοντά σε μια βρύση και άφησε το νεογέννητο έκθετο. Όμως δυο φίδια έτρεξαν αμέσως κοντά στο μωρό και το φρόντιζαν. Όταν επέστρεψε ο Αίπυτος ανακοίνωσε στην Ευάδνη τα νέα από το μαντείο, ότι το παιδί θα γίνει σπουδαίος μάντης. Έψαξαν και βρήκαν το μωρό ανάμεσα στα ία, στους αγριομενεξέδες, γι' αυτό και η μητέρα του το ονόμασε Ίαμο. Αργότερα  ο Ίαμος, όταν έγινε έφηβος, διάβηκε κάποια νύχτα τον Αλφειό ποταμό,* όπου επικαλούμενος τον πατέρα του άκουσε "φωνή εξ ουρανού" που τον διέταζε ν' ακολουθήσει την κατεύθυνσή της. Έτσι ακολουθώντας τη φωνή έφθασε στο Κρόνιο της Ολυμπίας όπου κατασκεύασε βωμό και ίδρυσε το μαντείο του μεγάλου Διός, στο οποίο και έμεινε μέχρι το θάνατό του, ως μάντις.
Στο μαντείο αυτό τον διαδέχθηκαν σύμφωνα και με τους τελευταίους λόγους τους οποίους άκουσε ο γενάρχης από τον ουρανό τα παιδιά του και τα εγγόνια του. Το γένος τους έμεινε γνωστό με το όνομα Ιαμίδες, οι Ιαμίδες ήταν γνωστοί σ' όλη την Ελλάδα, ακόμα και στην Περσία.
*Μέχρι και ο  Πίνδαρος, στην  6η Ολυμπιακή του Ωδή, αναφέρει τον ΙΑΜΟ:
Δ' ΥΠΟ ΣΠΛΑΓΧΩΝ ΥΠ' ΩΔΙΝΕΣΣ' ΕΡΑΤΑΙΣ ΙΑΜΟΣ
ΕΣ ΦΑΟΣ ΑΥΤΙΚΑ. ΤΟΝ ΜΕΝ ΚΝΙΖΟΜΕΝΑ
ΛΕΙΠΕ ΧΑΜΑΙ: ΔΥΟ ΔΕ ΓΛΑΥΚΩΠΕΣ ΑΥΤΟΝ
ΔΑΙΜΟΝΩΝ ΒΟΥΛΑΙΣΙΝ ΕΘΡΕΨΑΝΤΟ ΔΡΑΚΟΝΤΕΣ ΑΜΕΜΦΕΙ
ΙΩ ΜΕΛΙΣΣΑΝ ΚΑΔΟΜΕΝΟΙ. ΒΑΣΙΛΕΥΣ Δ' ΕΠΕΙ
ΠΕΤΡΑΕΣΣΑΣ ΕΛΕΥΝΩΝ ΙΚΕΤ' ΕΚ ΠΥΘΩΝΟΣ, ΑΠΑΝΤΑΣ ΕΝ ΟΙΚΩ
ΕΙΡΕΤΟ ΠΑΙΔΑ, ΤΟΝ ΕΥΑΔΝΑ ΤΕΚΟΙ: ΦΟΙΒΟΥ ΓΑΡ ΑΥΤΟΝ ΦΑ ΓΕΓΑΚΕΙΝ
ΠΑΤΡΟΣ, ΠΕΡΙ ΘΝΑΤΩΝ Δ' ΕΣΕΣΘΑΙ ΜΑΝΤΙΝ ΕΠΙΧΘΟΝΙΟΙΣ
ΕΞΟΧΟΝ, ΟΥΔΕ ΠΟΤ' ΕΚΛΕΙΨΕΙΝ ΓΕΝΕΑΝ.
Από τα σπλάχνα της και με τις γλυκειές ωδίνες της γέννας ήλθε ο ΙΑΜΟΣ αμέσως στο φως.
Μέσα στην λύπη της τον άφησε στο έδαφος. Αλλά με το θέλημα των θεών, τον ανέθρεψαν δυο φίδια με γκρίζα μάτια, ταϊζοντάς τον με το άκακο φαρμάκι της μέλισσας.
Και όταν ο βασιλιάς [ο Αίπυτος] επέστρεψε από την πετρώδη Πυθώνα, ερώτησε όλους τους υπηρέτες στο σπίτι, για το παιδί που γέννησε η Ευάδνη.
Γιατί είπε πως είχε γεννηθεί από τον Φοίβο, και θα μπορούσε να γίνει για τους άνδρες της γης, ένας προφήτης έξοχος ανάμεσα σε ολους  τους θνητούς και πως  ποτέ δεν θα εξέλειπε η γενεά του...
* Κατά την αρχαιότητα, ο Αλφειός λατρευόταν σαν θεότητα πάνω και από το Δία. Για το λόγο αυτό απεικονιζόταν στο αέτωμα του ναού του Ολυμπίου Δία στην αρχαία Ολυμπία.

Ολυμπία - Ναός του Δία, Ανατολικό Αέτωμα,  την αριστερή άκρη του αετώματος (κατά το θεατή) καταλαμβάνει ένας νέος ξαπλωμένος, η  προσωποποίηση του ποταμού Αλφειού.

Πηγή 1 , 2, 3, 4, 5, 

6

Δεν υπάρχουν σχόλια: