Καταγραφή της επιστολής Κωνσταντίνου προς Αλέξανδρο Καραθεοδωρή στις 08/03/1897
Ν. Λυγερός
Σεβαστέ μοι αδελφέ,
Η υπόθεσις του ατυχούς Κοτάρη και πάλιν
κυμαίνεται έμπροσθεν του συμβουλίου του κράτους.
Οι υποκινούντες την οργήν του γαμβρού της
Α.Υψ. λόγοι γνωστότατοι......και τοις Ιουδαίοις
τραπεζίταις.
Επίσης ο Ελ Ζιά πασσά, φίλος στενός του Ελ *[ ]
εφέντη, κατέρχεται εις τον αγώνα άλλα σκεπτόμενος
και επιθυμών να φανή ευχάριστος ανδρί πεφιλημένω.
Τα αίτια τα υποκινούντα τον Σακίζ εφέντην
άγνωστά μοι.
Ανάγκη λοιπόν η ση *[πετινυμένη] διάνοια να αντε-
πεξέλθη κατά της καταπατήσεως του δικαίου ου ο θρίαμβος
έσται μάθημα καλόν διά τους εν Σμύρνη Αγγλολε-
βαντίνους.
Ο ευπειθής αδελφός σου
Κωνστ. Στ. Καραθεοδωry [=Καραθεοδωρή]
ιδιαιτέρα
και προσωπική
Ανάλυση εγγράφου Αλεξάνδρου Καραθεοδωρή
Ν. Λυγερός
Στα αρχεία του Αλεξάνδρου Καραθεοδωρή βρίσκουμε ένα έγγραφο (βλέπε opus 1917) που επιβεβαιώνει όχι μόνο την αξία του ημερολογίου του αλλά και τον ρόλο σε αυτήν τη διαπραγμάτευση μεταξύ Αυστρίας- Ουγγαρίας, Ρωσίας και Υψηλής Πύλης. Το έγγραφο εμπεριέχει την ημερομηνία 10 Νοεμβρίου 1903, η οποία είναι η ημερομηνία της παραλαβής από την Υψηλή Πύλη του κειμένου των πρεσβειών της Αυστρίας-Ουγγαρίας και Ρωσίας. Το έγγραφο αποτελεί την επίσημη απάντηση της Υψηλής Πύλης. Ο Αλέξανδρος Καραθεοδωρή αναφέρει στο ημερολόγιό του ότι είναι από τις γαλλικές εφημερίδες στις 27 Νοεμβρίου 1903 που θα δοθεί. Συνεπώς, το έγγραφο είναι μια προετοιμασία αυτής της απάντησης. Το ύφος του κειμένου είναι ενδεικτικό της τότε διπλωματίας εφόσον χρησιμοποιεί ένα μείγμα ευγένιας και αδιαλλαξίας. Το δεύτερο στοιχείο αναδεικνύεται μέσω της διαφοροποίησης των δύο πρώτων σημείων από τα εννέα που εμπεριέχει το κείμενο των πρεσβευτών της Αυστρίας-Ουγγαρίας και της Ρωσίας. Όπως αυτό το κείμενο στάλθηκε στον Σουλτάνο, κατανοούμε ότι η θέση του Καραθεοδωρή είναι ουσιαστική εφόσον έχει άμεση επαφή με αυτόν, όπως το αντιλαμβανόμαστε από την αναφορά του ημερολογίου για το θέμα της επιστολής που δεν έλαβε από τον βεζύρη. Το διπλωματικό ύφος το βρίσκουμε στη διευκρίνιση της εφαρμογής από τον Φεβρουάριο του 1903 των προτεινόμενων μέτρων των δύο κυβερνήσεων. Η αδιαλλαξία επανέρχεται όμως με το θέμα της προσωρινότητας των δύο ετών. Το όλο κείμενο δίνει έμφαση στο statu quo που αναφέρεται δύο φορές μέσα σε αυτές τις ελάχιστες γραμμές. Ο συνδυασμός των σημειώσεων του Αλεξάνδρου Καραθεοδωρή και του ημερολογίου του, μας επιτρέπουν να αναλύσουμε δυναμικά και όχι στατικά τη γεωπολιτική της εποχής. Δεν εξετάζουμε πια μόνο και μόνο τα αποτελέσματα, αλλά και τη μεθοδολογία που ακολούθησαν η Αυστρία-Ουγγαρία, η Ρωσία και βέβαια η Υψηλή Πύλη. Η ακρίβεια του Αλεξάνδρου Καραθεοδωρή που θυμίζει τη μαθηματική μάς δίνει πρόσβαση σε πληροφορίες σπάνιες και ουσιαστικές για την εξέλιξη της γεωπολιτικής οντότητας που ονομάζουμε Ελλάδα. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό διότι εκείνη την εποχή 1832, 1864, 1881, η μορφή της Ελλάδας αλλάζει ριζικά και θα αλλάξει ριζοσπαστικά έως την Συνθήκη της Λωζάννης το 1923. Οι έρευνες της μικρής ιστορίας των Καραθεοδωρήδων συμπίπτουν με εκείνες της μεγάλης ιστορίας. Τα έγγραφα του Αλεξάνδρου Καραθεοδωρή αναφέρονται στο ιστορικό υπόβαθρο μιας εποχής που καθορίζει ακόμα και τώρα το μέλλον της Θράκης και όχι μόνο της Ανατολικής, την απουσία μέλλοντος της Ίμβρου και της Τενέδου, τους κινδύνους της Κύπρου. Η ύπαρξη ενός Αλεξάνδρου Καραθεοδωρή εκείνη την εποχή σε αυτήν την ουσιαστική θέση που είχε στην Υψηλή Πύλη δεν έχει εκτιμηθεί ακόμα με όλη της την αξία για τα ελληνικά δεδομένα. Πρέπει να αντιληφθούμε μέσα στη μιζέρια της πολιτικής της πραγματικότητας, τη γνωστική εμβέλεια του Αλεξάνδρου Καραθεοδωρή για να επινοήσουμε το παρελθόν μας δίχως τα κατορθώματά του.
http://www.lygeros.org/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου