Οι Σαάμι είναι αυτόχθων αρχαίος λαός που ζει στο βόρειο άκρο της Σκανδιναβικής χερσονήσου, συμπεριλαμβανομένης και της χερσονήσου Κόλα. Ο λαός που κατοικεί στην περιοχή της Λαπωνίας τώρα λέγεται Σαάμι (Sápmi), η οποία περιλαμβάνει μεγάλα τμήματα στον βορρά της της Νορβηγίας, Σουηδίας, Φινλανδίας και της Περιφέρειας Μούρμανσκ της Ρωσίας.
Παραδοσιακά οι Σαάμι έχουν ακολουθήσει μια ποικιλία τρόπων βιοπορισμού, μεταξύ των οποίων η παράκτια αλιεία, η παγίδευση ζώων για γούνες και η εκτροφή προβάτων. Το πιο γνωστό μέσο βιοπορισμού είναι η ημινομαδική εκτροφή ταράνδων. Επί του παρόντος
τουλάχιστον το 10% των Σαάμι συνδέεται με την
εκτροφή
ταράνδων,
που τους παρέχουν κρέας, γούνες και μέσο μεταφοράς. 2.800 Σαάμι δραστηριοποιούνται στην εκτροφή ταράνδων με πλήρη απασχόληση . Για παραδοσιακούς, κυρίως περιβαλλοντικούς, πολιτιστικούς και πολιτικούς λόγους η εκτροφή ταράνδων επιτρέπεται νόμιμα μόνο στους Σαάμι σε ορισμένες περιοχές των Βόρειων Χωρών.
Για αιώνες, οι Σαάμι και οι Σκανδιναβοί είχαν σχετικά μικρή επαφή, τους αγνοούσαν και δεν παρενέβησαν στον τρόπο ζωής τους. Από τον 19ο αιώνα όμως οι Νορβηγικές και οι Σουηδικές αρχές άρχισαν να ασχολούνται μαζί τους και αρχικά τους θεωρούσαν «οπισθοδρομικό» και «πρωτόγονο» λαό. Προσπάθησαν να τους εκχριστιανίσουν, να επιβάλλουν τις σκανδιναβικές γλώσσες και να απαγορεύσουν τη γλώσσα που μιλούσαν με σοβαρό αντίκτυπο και στον πολιτισμό τους.
Ένα drone
κατέγραψε εντυπωσιακές εικόνες του «χορού» των ταράνδων για να αποφεύγουν επιθέσεις των εχθρών τους.
Ονομάζεται «κυκλώνας ταράνδων»
και είναι ένας αμυντικός μηχανισμός
που έχουν αναπτύξει οι τάρανδοι για να προστατεύεται ένα κοπάδι από τα
σαρκοφάγα ζώα που παραμονεύουν για να επιτεθούν. Οι τάρανδοι κινούνται
κυκλικά συγχρονισμένα δημιουργώντας ομόκεντρους κύκλους θυμίζοντας έναν
κυκλώνα που στροβιλίζεται. Με αυτόν τον τρόπο οι θηρευτές δυσκολεύονται
να στοχοποιούν κάποιο ζώο και να το απομονώνουν για να το εξοντώσουν.
Η στρατηγική που έχουν αναπτύξει οι τάρανδοι είναι να κινούνται στις εξωτερικές πλευρές του κύκλου οι αρσενικοί και πιο δυνατοί τάρανδοι και στο εσωτερικό του τα θηλυκά και τα μικρά τους.
Εκτός από τον «κυκλώνα», σύμφωνα με το greenagenda.gr, οι τάρανδοι της Αρκτικής έχουν αναπτύξει και άλλους μηχανισμούς σε σχέση με άλλα είδη ταράνδων όπως όραση με ικανότητα να διακρίνει αντικείμενα στο υπεριώδες φως και να εντοπίζει έτσι λύκους και άλλους θηρευτές στο χιονισμένο περιβάλλον. Επίσης εκτός από τους αρσενικούς και οι θηλυκοί τάρανδοι της Αρκτικής διαθέτουν κέρατα. Ανάλογη συμπεριφορά δημιουργώντας κυκλικούς σχηματισμούς έχει παρατηρηθεί στα δελφίνια, του βίσονες και τους ελέφαντες.
Ο τελευταίος χορός
Το κοινοβούλιο των Σαάμι έχει απευθύνει έκκληση για περισσότερη προστασία των τάρανδων, αφού περισσότεροι από 10.000 έχουν σκοτωθεί και το μέλλον είναι αβέβαιο, καθώς στο ζωτικό χώρο των ταράνδων ξεκίνησε η κατασκευή τεραστίων αιολικών πάρκων.
Οι Σαάμι εκτροφείς ταράνδων, με προσφυγή στον ΟΗΕ πέτυχαν αναστολή αρκετών αιολικών πάρκων. Ο τελευταίος χορός των ταράνδων αναβλήθηκε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου