Τετάρτη 23 Οκτωβρίου 2024

Η φονική τεχνητή νοημοσύνη (τέχνη+νοημοσύνη) η πέρδικα και ο Δαίδαλος

 Ο Δαίδαλος είναι ήρωας της ελληνικής πρωτοϊστορίας, περίφημος τεχνίτης και αρχιτέκτονας, στον οποίο αποδίδονται πλείστα από τα αρχέγονα έργα της αρχιτεκτονικής και γλυπτικής. Μάλιστα το όνομά του προέρχεται από το αρχαιοελληνικό ρήμα δαιδάλω, που σημαίνει «εργάζομαι ευφυώς, με δεξιοτεχνία». Κατά μία εκδοχή ήταν γιος του Ευπάλαμου ή Παλαμάονα, ενός επιδέξιου και πολύτεχνου άνδρα, ενώ μητέρα του ήταν η Αλκίππη ή Φρασιμήδη ή Ιφηνόη. Ο Δαίδαλος ανήκε στο γένος των Ερεχθειδών και ήταν δισέγγονος του Ερεχθέα, ενώ από την πλευρά της μητέρας του είλκε την καταγωγή του από την Κεκροπίδα φυλή, των απογόνων του ιδρυτή της Αθήνας Κέκροπα. Άλλες εκδοχές αναφέρουν ως πατέρα του τον Μητίωνα και μητέρα του την Ευφηνόη (Ιφηνόη) ή πατέρα τον Ευπάλαμο και μητέρα τη Μητιάδουσα. Τέλος μια εκδοχή θέλει τον Δαίδαλο να κατάγεται από τον θεό Ήφαιστο και εκείνος να του έχει κληροδοτήσει την απαράμιλλη δεξιοτεχνία.


 Ο Τάλως ήταν ανεψιός το Δαίδαλου, γιος της αδελφής του Πέρδικας. Του τον εμπιστεύτηκε η μητέρα, για να μάθει στον γιο της τα μυστικά της τέχνης του. Ο δωδεκάχρονος Τάλως διακρίθηκε γρήγορα για τη δεξιοτεχνία του· ανακάλυψε το πριόνι, εμπνευσμένος από το σαγόνι ενός  φιδιού ή, κατά τον Οβίδιο, μελετώντας τη σπονδυλική στήλη ενός ψαριού κατασκεύασε ένα καινούριο όπλο. Ο τεχνίτης Δαίδαλος ζήλεψε τόσο πολύ τις ικανότητες του παιδιού που τον σκότωσε, ρίχνοντάς τον από την Ακρόπολη, ενώ ισχυρίστηκε ότι το παιδί είχε πέσει.

Σύμφωνα με άλλες παραδόσεις ο Δαίδαλος θέλησε να θάψει κρυφά τον Τάλω, όμως την ώρα που τον έθαβε κάποιος τον είδε, κι όταν ρωτήθηκε ποιον θάβει, απάντησε πως παραχώνει ένα φίδι. Ο Διόδωρος σημειώνει:  


Αξίζει να θαυμάσει κανείς το παράδοξο του πράγματος, ότι, δηλαδή, το ζώο που οδήγησε στην ανακάλυψη του πριονιού ήταν εκείνο μέσω του οποίου έτυχε να αποκαλυφθεί ο φόνος.

Μετά την κατηγορία και την καταδίκη για φόνο από τους Αρεοπαγίτες, στην αρχή ο Δαίδαλος κατέφυγε σ' έναν από τους δήμους της Αττικής, του οποίου οι κάτοικοι ονομάστηκαν από εκείνον Δαιδαλίδες.

 Στο μεταξύ, η Αθηνά, που ευνοεί τα άτομα με κοφτερό μυαλό, τον μεταμόρφωσε σε πουλί, καλύπτοντάς τον με φτερά καταμεσής στον αέρα, την ώρα δηλαδή που έπεφτε. Η έμφυτη ενέργεια του νέου μεταφέρθηκε στα γρήγορα φτερά και τα πόδια του πουλιού και από το όνομα της μητέρας του ονομάστηκε πέρδικα . Αυτό το πουλί πετά χαμηλά και γεννά τα αυγά της σε ένα προστατευμένο χώρο. Μάλιστα, ο Οβίδιος μυθιστορηματικά βάζει το πουλί αυτό να εμφανίζεται στον Δαίδαλο, την ώρα που εκείνος έθαβε το παιδί του.

 Η πέρδικα

O Aριστοτέλης και ο Θεόφραστος υποστήριζαν ότι η πέρδικα παραλλάζει τη φωνή της. Γενικά, η πέρδικα εθεωρείτο πονηρό και πανούργο πτηνό. Γι αυτό ο Αριστοφάνης αποκαλεί ως «πέρδικα» κάποιον πανούργο και δόλιο έμπορο. Ακόμα και ο σοφιστής Αθήναιος (160 – 230μ.χ.χ., περ.) συμφωνεί για την πανουργία  του πτηνού (Αθην., 388b). Τέλος, ο Αριστοφάνης (στους Όρνιθες) χαρακτηρίζει ως πέρδικες τους δειλους και άτιμους ανθρώπους.Την πονηριά της πέρδικας εξιστορεί και ο Αίσωπος σε ένα μύθο του: « Ένας κυνηγός που του πήγε αργά ένας επισκέπτης του, δεν είχε τι να τον φιλέψει και άρπαξε την ήμερη (τιθασσόν) πέρδικα του για να τη σφάξει. Το πουλί τον κατηγόρησε για αχαριστία, γιατί, ενώ είχε πολλές ωφέλειες απ αυτό, και του πρόδιδε τους ομοφύλους του καλώντας τους, αυτός ήθελε να το σφάξει. Και αυτός του λέει: «Μα γι αυτό θα σε σφάξω, γιατί δε λυπάσαι τους ομοφύλους σου» (Αισώπου Μύθοι, Τ. Βουρνά, εκδ. Τολίδη).

Γλωσσικά

Από τα Ελληνικά προέρχεται και η επιστημονική της ονομασία “alectoris graeca”, ενώ στις περισσότερες γλώσσες φέρει τον προσδιορισμό “graeca” (: η ελληνική), στα Αγγλικά: patridge, στα Γαλλικά: perdix , στα Ισπανικά: perdiz grieca, στα  Ελληνικά, η αλεκτορίς, η ελληνική, αποκαλείται και ορεινή πέρδικα ή πέρδικα του βουνού ή μπαρταβέλλα, ή βουνίσια ή πετροπέρδικα.

Οι Έλληνες  είχαν, πάντα,  μία ιδιαίτερη σχέση με το πτηνό, γι αυτό έδιναν το όνομα «Πέρδικα» στα χωριά τους (Αίγινα, Άρτα, Ιωάννινα, Θεσπρωτία). Απαντάται, ακόμα, ως όνομα χωριού το «Περδικόβρυση» (στην Αρκαδία,  στη Φθιώτιδα, στη Μεσσηνία, στην Αιτωλοακαρνανία), αλλά και «Περδικόρραχη» (στην Άρτα), καθώς και «Περδικορράχη» (στα Τρίκαλα).

ΠΗΓΗ1

ΠΗΓΗ 2

Δεν υπάρχουν σχόλια: