Συνέχεια από το Ιστορικό μυθιστορηματάκι Δημάρατος

Ο Ξέρξης

Ο Δαρείος πέθανε αιφνιδιαστικά από ασθένεια που κράτησε ένα μήνα, προτού τελειώσει τις προετοιμασίες για την τρίτη εκστρατεία εναντίον της Ελλάδος. Ο Δημάρατος ( που θεωρούσε τον Ξέρξη- όπως άλλωστε είναι από τους περισσότερους ιστορικούς επιβεβαιωμένο- τον λιγότερο ικανό, και κατά συνέπεια λιγότερο επικίνδυνο για την αναμενόμενη εκστρατεία των Περσών κατά της Ελλάδος)μαζί με τον Ξέρξη κατάφερε να πείσει τον Δαρείο να παραγκωνίσει τον νόμιμο διάδοχο και να ανακυρήξει αυτόν ως διάδοχο πρίγκηπα.

O Δημάρατος πήγε στον Ξέρξη και του είπε ότι σε ένα όνειρο του παρουσιάστηκε η Άτοσσα, η οποία του είπε την αγωνία και τις προαισθήσεις της για την τύχη του στρατού και ότι είδε στο όνειρό της δύο γυναίκες εξαιρετικής ομορφιάς, από τις οποίες η μία ήταν ντυμένη με περσική και η άλλη με ελληνική φορεσιά. Οι δύο γυναίκες άρχισαν να μαλώνουν και τότε παρουσιάστηκε ο Ξέρξης, ο οποίος αφού τις ηρέμησε, τις έζευξε στο άρμα του. Η πρώτη υποτάχτηκε στο ζυγό με ευκολία, η άλλη όμως αντέδρασε, έσπασε το άρμα και έριξε κάτω τον Ξέρξη. Καθώς εκείνος έπεσε, είδε πλάι του τον Δαρείο να τον κοιτάζει με έκφραση λύπης. Γι` αυτό έσχισε τα ρούχα του από απόγνωση. Ταραγμένη από το όνειρο, συνεχίζει να διηγείται η Άτοσσα, πρωί πρωί πήγε στο ναό του Απόλλωνα για να προσφέρει θυσία, αλλά εκεί της έτυχε άλλο κακό σημάδι: ένας αετός τρομαγμένος κατέφυγε στο βωμό κυνηγημένος από ένα γεράκι, που όρμησε και του μαδούσε με τα νύχια του το κεφάλι.(1)

(Ηρόδοτος: «αρχικά ο Ξέρξης δεν εκδήλωνε με κανένα τρόπο διάθεση να εκστρατεύσει εναντίον της Ελλάδος......» Ηρόδ.7.5)

Ο Ξέρξης μετά από αυτό μόλις στο τρίτο έτος της βασιλείας του, συγκάλεσε συνέδριο με τη συμμετοχή των αρχόντων και των ευγενών όλων των επαρχιών της χώρας αλλά και των ξένων ευγενών, που είχαν δηλώσει υποταγή στη Περσία. Στο συνέδριο ακούστηκαν διαφορετικές απόψεις. Ο θείος του αυτοκράτορα, αδερφός του Δαρείου, Αρτάβανος, δεν επιθυμούσε την επίθεση στην Ελλάδα και εκπροσωπούσε τους ευγενείς που δεν επιθυμούσαν άλλη ήττα μετά τον Μαραθώνα. Απο την άλλη πλευρά, τη μερίδα των στρατηγών, εκπρόσωπος ήταν ο στρατηγός Μαρδόνιος, ξάδερφος και γαμπρός του αυτοκράτορα. Ακόμα στην αυτοκρατορική αυλή του Ξέρξη υπήρχαν και ορισμένοι ευγενείς από την Ελλάδα που έχασαν τους θρόνους τους και έλπιζαν ότι αν βοηθούσαν τον Πέρση αυτοκράτορα στην εισβολή του, θα κέρδιζαν το θρόνο τους πάλι.

Έκπληκτος ο Δημάρατος είδε ότι στο συνέδριο συμμετείχαν και ο Αιαντίδης, γαμπρός του έκπτωτου τυράννου της Αθήνας Ιππία, η οικογένεια των Αλευαδών, έκπτωτη δυναστεία που ηγούνταν το Κοινό των Θεσσαλών, και ο μάντης Ονομάκριτος, ο οποίος είχε πληρωθεί από οικογένειες έκπτωτων «ευγενών» για να δίνει ευνοϊκούς χρησμούς στο Ξέρξη ώστε να πειστεί να εκστρατεύσει στην Ελλάδα. Το συνέδριο κράτησε έξι μήνες και αποφασίστηκε τελικά η επίθεση κατά της Ελλάδας ενώ στο τέλος του συνεδρίου παρατέθηκε συμπόσιο επτά ημερών. Ο Ξέρξης διέταξε την τότε σύζυγό του Αστίν να εμφανιστεί στο συμπόσιο για επίδειξη σύμφωνα με τα έθιμά τους. Η Αστίν όμως αρνήθηκε και ο Ξέρξης την έδιωξε από το παλάτι. Και βλέποντας ο Δημάρατος ότι ο Ξέρξης παντρεύτηκε την Εσθήρ , ανεψιά τού Ιουδαίου Μαρδοχαίου, κατάλαβε αμέσως ότι -όπως και έμελλε να γίνει- η εισβολή θα ξεκινούσε σύντομα. Επρεπε να ειδοποιήσει την πατρίδα του. Αλλά πως; Εάν έπιαναν το μήνυμα οι Πέρσες θα τον σκότωναν. Εάν έφτανε στην Σπάρτη στα χέρια ανθρώπων του Κλεομένη ή των εφόρων, το πιό πιθανό ήταν ότι θα το εξαφάνιζαν και θα ειδοποιούσαν τους Πέρσες ότι τους πρόδωσε ο Δημάρατος.

Ο Δημάρατος ξάπλωσε στο κρεβάτι του και αναστέναξε:

"Πές κάτι Απόλλωνα, βοήθησε..."

Αλλά ο Απόλλων έκανε αυτό που κάνει κάθε θεός όταν τον χρειάζεσαι να σου μιλήσει. Σιώπησε. Μετά τον πήρε ο ύπνος και εκεί είδε τον Απόλλωνα μπροστά του μαζί με τρία κορίτσια που χόρευαν ένα αρχαίο χορό αλλά αντίστροφα, και ξαφνικά βρέθηκε Στην κοιλάδα του Ευρώτα

Υστερα ξανακοίταξε τον Απόλλωνα και αυτός άρχισε να λιώνει λές και ήταν από κερί.

Ο Δημάρατος όταν ξύπνησε έφτιαξε πινακίδες που ήταν καλυμμένες με κερί και δίπλωναν η μία πάνω στην άλλη έγραψε μέσα το μήνυμα και το απέστειλε στην Γοργώ στην Σπάρτη.

Όταν έφτασαν στην Σπάρτη κανείς από όσους τις είδαν δεν μπόρεσε να μαντέψει το μήνυμα που έκρυβαν οι πινακίδες εκτός από την Γοργώ, η οποία είπε ότι αν έξυναν το κερί, θα έβρισκαν ένα μήνυμα γραμμένο πάνω στο ξύλο.

Ἱστοριῶν ἑβδόμη ἐπιγραφομένη Πολύμνια

Ιστορικό κείμενο

Ἡρόδοτος

239

Δημάρητος γὰρ ὁ Ἀρίστωνος φυγὼν ἐς Μήδους, ὡς μὲν ἐγὼ δοκέω καὶ τὸ οἰκὸς ἐμοὶ συμμάχεται, οὐκ ἦν εὔνοος Λακεδαιμονίοισι, πάρεστι δὲ εἰκάζειν εἴτε εὐνοίῃ ταῦτα ἐποίησε εἴτε καὶ καταχαίρων. ἐπείτε γὰρ Ξέρξῃ ἔδοξε στρατηλατέειν ἐπὶ τὴν Ἑλλάδα, ἐὼν ἐν Σούσοισι ὁ Δημάρητος καὶ πυθόμενος ταῦτα ἠθέλησε Λακεδαιμονίοισι ἐξαγγεῖλαι. 3 ἄλλως μὲν δὴ οὐκ εἶχε σημῆναι· ἐπικίνδυνον γὰρ ἦν μὴ λαμφθείη· ὁ δὲ μηχανᾶται τοιάδε· δελτίον δίπτυχον λαβὼν τὸν κηρὸν αὐτο ῦἐξέκνησε, καὶ ἔπειτα ἐν τῷ ξύλῳ τοῦ δελτίου ἔγραψε τὴν βασιλέος γνώμην, ποιήσας δὲ ταῦτα ὀπίσω ἐπέτηξε τὸν κηρὸν ἐπὶ τὰ γράμματα, ἵνα φερόμενον κεινὸν τὸ δελτίον μηδὲν πρῆγμα παρέχοι πρὸς τῶν ὁδοφυλάκων. 4 ἐπεὶ δὲ καὶ ἀπίκετο ἐς τὴν Λακεδαίμονα, οὐκ εἶχον συμβαλέσθαι οἱ Λακεδαιμόνιοι, πρίν γε δή σφι, ὡς ἐγὼ πυνθάνομαι, Κλεομένεος μὲν θυγάτηρ Λεωνίδεω δὲ γυνὴ Γοργὼ ὑπέθετο ἐπιφρασθεῖσα αὐτή, τὸν κηρὸν κνᾶν κελεύουσα, καὶ εὑρήσειν σφέας γράμματα ἐν τῷ ξύλῳ. πειθόμενοι δὲ εὗρον καὶ ἐπελέξαντο, ἔπειτα δὲ τοῖσι ἄλλοισι Ἕλλησι ἐπέστειλαν. ταῦτα μὲν δὴ οὕτω λέγεται γενέσθαι.

Προδότες και διαφθορά παντού

"Η αυτού Μεγαλειότης ο Ξέρξης θέλει να σου μιλήσει Δημάρατε",

είπε ο Ονομάκριτος και τον οδήγησε μπροστά του.

"Φίλε μου"

του είπε ο Ξέρξης,

"πολλοί θεώρησαν όταν με βοήθησες να ανακτήσω τον θρόνο της Περσίας ότι είμαι ο λιγότερο ικανός διάδοχος, θα σου αποδείξω –επειδή σου χρωστάω ευγνωμοσύνη- το αντίθετο και θα διαπιστώσεις πως

όλα αυτά που περνούν απαρατήρητα από τον λαό σας θα με βοηθήσουν εύκολα να κατακτήσω την Ελλάδα. Ακου λοιπόν:
Μετά τή δολοφονία τού Ιππάρχου (γιού τού Πεισιστράτου) από τούς Αρμόδιο καί Αριστογείτονα, οι Αθηναίοι έπεσαν στήν τυραννία τού Ιππία, του αδελφού του. Από τό άλλο μέρος οι Αλκμεωνίδες*, παλιά καί πλούσια οικογένεια τής Αθήνας αποφάσισαν νά χρησιμοποιήσουν κάθε μέσο -κυρίως δωροδοκώντας την Πυθία- πού θά τούς βοηθούσε στόν αγώνα τους κατά τών Πεισιστρατιδών, τούς οποίους, σημειωτέον, υπεστήριζαν οι Σπαρτιάτες όπως καλά γνωρίζεις Δημάρατε.

Βλέπεις λοιπόν φίλε μου, ο Ιππίας δεν βρίσκεται εδώ λόγω προδοσίας, αλλά λόγω διαφθοράς των Ελλήνων, η Πυθία και οι Αλκμεωνίδες ήταν οι οικονομικά κερδισμένοι από την υπόθεση.

Και φυσικά το σπουδαίο για εμάς είναι η διαπίστωση ότι οι υπηρέτες των Θεών στους Δελφούς προτιμούν τις αναίμακτες θυσίες, γνωρίζω** πολύ καλά την αξία τους και θα συμβάλουμε και εμείς."

Είπε και χαμογέλασε πονηρά ο Ξέρξης:

"Διάβασε λοιπόν τώρα Ονομάκριτε στον Δημάρατο τον χρησμό που θα δώσει η καλή μας Πυθία Αριστονίκη στους Αθηναίους. Και εσύ σαν χρησμολόγος καθώς τον έχεις επιβλέψει μπορείς να του τον επεξηγήσεις εάν –αν και δεν το πιστεύω- δεν καταλάβει κάτι."

Ο Ονομάκριτος διάβασε τον χρησμό*** που έμελλε να δοθεί και έλεγε τα εξής:

"Κακόμοιροι, τι σκέπτεστε, στα πέρατα της γης γιατί δεν σκορπάτε;

Πατρίδα, σπίτι αφήστε μα και τους γύρω λόφους που σαν τροχός σας κλείνουνε την πόλη.

Μήτε κεφάλι πρόκειται στην θέση του να μείνει, μήτε κορμί, μήτε καν μέση μήτε κορμιά, παλάμες και κνήμες.

Αυτά είναι όλα να τα κλαις, η φλόγα θα τα φάει.

Ο λάβρος Άρης απ το άρμα του το συριανό ορμώντας, πόλεων πολλών κάστρα χαλάει και ουδέ απ' τ' Άστη μόνο.

Μύριους λοιπόν Θεών ναούς στις φλόγες θα τους ρίξει, αυτών που τώρα ορθά τα αγάλματα αν και ιδρωμένα στέκουν, και ας τρέμουν απ το φόβο.

Μα και από των ναών το άδυτο ρέει αίμα σκοτεινό, προμήνυμα στην συμφορά που θα έρθει.

Μακριά λοιπόν απο το αδύνατο και να είστε δυνατοί στις συμφορές που θάρθουν."

Όταν άκουσε τον χρησμό ο Δημάρατος αυθόρμητα σκέφτηκε:

"Καλά που πρόλαβα και ειδοποίησα την Γοργώ, ελπίζω άμεσα ο Λεωνίδας να ειδοποιήσει τον φίλο που είχε και Λεγόταν Θεμιστοκλής και τον έλεγαν γιο του Νεοκλή»"

"Αλλά,"

του είπε σαν να διάβαζε τις σκέψεις του ο Ξέρξης,

"εάν πάει κάτι στραβά, έχουμε και ένα σχέδιο β'..."

***Ἱστοριῶν ἑβδόμη ἐπιγραφομένη Πολύμνια

Ιστορικό κείμενο Ηρόδοτος:

140

1 πέμψαντες γὰρ οἱ Ἀθηναῖοι ἐς Δελφοὺς θεοπρόπους χρηστηριάζεσθαι ἦσαν ἕτοιμοι· καί σφι ποιήσασι περὶ τὸ ἱρὸν τὰ νομιζόμενα, ὡς ἐς τὸ μέγαρον ἐσελθόντες ἵζοντο, χρᾷ ἡ Πυθίη, τῇ οὔνομα ἦν Ἀριστονίκη, τάδε.

2 ὦ μέλεοι, τί κάθησθε; λιπὼν φεῦγ᾽ ἔσχατα γαίης δώματα καὶ πόλιος τροχοειδέος ἄκρα κάρηνα. οὔτε γὰρ ἡ κεφαλὴ μένει ἔμπεδον οὔτε τὸ σῶμα, οὔτε πόδες νέατοι οὔτ᾽ ὦν χέρες, οὔτε τι μέσσης λείπεται, ἀλλ᾽ ἄζηλα πέλει· κατὰ γάρ μιν ἐρείπει πῦρ τε καὶ ὀξὺς Ἄρης, Συριηγενὲς ἅρμα διώκων.

3 πολλὰ δὲ κἆλλ᾽ ἀπολεῖ πυργώματα κοὐ τὸ σὸν οἶον, πολλοὺς δ᾽ ἀθανάτων νηοὺς μαλερῷ πυρὶ δώσει, οἵ που νῦν ἱδρῶτι ῥεούμενοι ἑστήκασι, δείματι παλλόμενοι, κατὰ δ᾽ ἀκροτάτοις ὀρόφοισι αἷμα μέλαν κέχυται, προϊδὸν κακότητος ἀνάγκας. ἀλλ᾽ ἴτον ἐξ ἀδύτοιο, κακοῖς δ᾽ ἐπικίδνατε θυμόν.

Έχω την τιμή να σας παρουσιάσω και την ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ που μόλις έλαβα από τον φίλο μας Εκηβόλο (Ιωάννης Αλεξάκης):

ΒΙΒΛΙΟ 7 (ΠΟΛΥΜΝΙΑ)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 140

ΧΩΡΙΟ 1

ΟΙ ΑΘΗΝΑΙΟΙ ΣΤΕΛΝΟΝΤΑΣ ΘΕΟΠΡΟΠΟΥΣ 1 ΣΤΟΥΣ ΔΕΛΦΟΥΣ ΠΕΡΙΜΕΝΑΝ ΧΡΗΣΜΟ,

ΜΟΛΙΣ ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΣΤΑΛΘΗΚΑΝ

ΤΕΛΕΣΑΝ ΟΛΑ ΤΑ ΝΕΝΟΜΙΣΜΕΝΑ 2 ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΟ ΙΕΡΟ,

ΜΠΗΚΑΝΕ ΚΑΙ ΚΑΘΙΣΑΝ ΜΕΣ ΣΤΟ ΜΕΓΑΡΟ,

ΤΟΤΕ Η ΠΥΘΙΑ ΠΟΥ ΤΟ ΛΑΙΚΟ ΤΗΣ ΟΝΟΜΑ ΗΤΑΝ ΑΡΙΣΤΟΝΙΚΗ 3 ΧΡΗΣΜΟΔΟΤΕΙ ΤΑ ΠΑΡΑΚΑΤΩ.

ΧΩΡΙΟ 2

«ΔΥΣΜΟΙΡΟΙ ΤΙ ΧΑΣΟΜΕΡΑΤΕ;;

ΤΡΕΞΤΕ ΝΑ ΦΥΓΕΤΕ ΑΠ’ ΤΑ ΣΠΙΤΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΛΗ ΣΑΣ,

ΑΦΗΣΕΤΕ ΤΟ ΣΤΡΟΓΓΥΛΟ ΤΗΣ ΤΕΙΧΟΣ

ΚΑΙ ΤΡΑΒΑΤΕ ΓΙΑ ΤΗΣ ΓΗΣ ΤΗΝ ΑΚΡΗ (ΤΩΝ ΟΜΜΑΤΙΩΝ ΣΑΣ ΠΑΡΤΕ).

ΓΙΑΤΙ ΚΕΦΑΛΙ ΔΕΝ ΘΑ ΜΕΙΝΕΙ ΠΑΝΩ ΣΕ ΚΟΡΜΙ,

ΟΥΤΕ ΚΑΙ ΣΩΜΑ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΑ ΠΟΔΙΑ,

ΜΗΤΕ ΚΑΙ ΧΕΡΙΑ,

ΚΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΗ ΔΕΝ ΘΑ ΜΕΙΝΕΙ ΤΙΠΟΤΕ,

ΚΙ ΑΖΗΤΗΤΑ ΘΑ ΚΕΙΝΤΑΙ ΤΑ ΚΟΥΦΑΡΙΑ

ΤΙ ΑΠΑΝΩ ΣΑΣ ΠΕΦΤΕΙ ΦΩΤΙΑ

ΚΙ Ο ΚΟΦΤΕΡΟΣ Ο ΑΡΗΣ Μ’ ΑΡΜΑ ΑΣΙΑΤΙΚΟ 4 .

ΧΩΡΙΟ 3

ΠΥΡΓΩΜΑΤΑ 5 ΠΟΛΛΑ, ΚΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΔΙΚΑ ΣΑΣ, ΘΑ ΓΚΡΕΜΙΣΕΙ

ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΝΑΟΥΣ ΤΩΝ ΑΘΑΝΑΤΩΝ

ΣΤΗ ΛΑΙΜΑΡΓΗ ΘΑ ΔΩΣΕΙ ΤΗ ΦΩΤΙΑ,

ΚΙ ΟΙ ΑΝΔΡΙΑΝΤΕΣ ΤΟΥΣ ΘΑ ΣΤΕΚΟΝΤΑΙ

ΛΟΥΣΜΕΝΟΙ ΜΕΣ ΣΤΟΝ ΚΡΥΟ ΙΔΡΩΤΑ

ΤΡΕΜΟΝΤΑΣ ΑΠΟ ΦΟΒΟ

(ΔΕΙΤΕ 6) ΜΑΥΡΟ ΤΟ ΑΙΜΑ ΩΣ ΤΑ ΔΟΚΑΡΙΑ ΤΗΣ ΣΚΕΠΗΣ ΤΙΝΑΖΕΤΑΙ 6

ΔΕΙΧΝΟΝΤΑΣ ΤΟ ΜΕΛΛΟΥΜΕΝΟ ΚΑΚΟ

ΠΟΥ Η ΜΟΙΡΑ 7 ΦΕΡΝΕΙ

ΓΙ ΑΥΤΟ ΣΑΣ ΛΕΩ ΝΑ ΦΥΓΕΤΕ ΑΠΟ Τ’ ΑΔΥΤΟ 8

ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΛΛΟΥΜΕΝΑ ΚΑΚΑ ΝΑ ΣΤΟΧΑΣΤΕΙΤΕ 9»

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΛΕΞΑΚΗΣ

(ΕΚΗΒΟΛΟΣ)

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

Θεοπροποι, δυο πρέσβεις προς το ιερό. Αφήνω την λέξη όπως είναι επειδή, όπως τόσες άλλες ενσωματώνεται εύκολα στην νεοελληνική

Νενομισμένα, τα καθιερωμένα, η λέξη είναι σε χρήση στην νεοελληνική, π.χ. «έδωσε τον νενομισμένον όρκο»

Προσέξτε την ειρωνική σημειωτική του ονόματος

Συριακό ή ασσυριακό, που το χρησιμοποιούσαν οι Ασσύριοι, οι ασιάτες

Πυργώματα, αφήνω άθικτη και αυτήν την αρχαία λέξη, η ενσωμάτωση της στην νέα ελληνική είναι αυτονόητη, πύργοι, κάστρα, τείχη, φρούρια, οχυρά κλπ.

Πιθανόν η Πυθία περιγράφει τελετουργική σφαγή ζώων, τέτοια ίχνη αίματος στις σκέπες αναφέρονται και αλλού για τα δελφικά θυσιαστήρια.

Ανάγκη στο αρχαίο κείμενο

Εκεί που δινόταν ο τελικός χρησμός μετά απο ερμηνεία των ακαταληψιών της Πυθίας.

Υπάρχει αμφιλογία για την ερμηνεία, κατά μια εναλλακτική άποψη: (ΚΟΥΡΑΓΙΟ ΝΑ ΔΙΑΔΩΣΕΤΕ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΥΜΕΝΟ ΚΑΚΟ)

*«Οι Αλκμεωνίδες πήραν μιά εργολαβία από τούς Αμφικτύονες (οι διαχειριστές τών οικονομικών τού Ιερού των Δελφών) νά αποπερατώσουν τόν Ναό τών Δελφών. Όπως λέγουν οι Αθηναίοι, οι Αλκμεωνίδες, κατά τή διαμονή τους στούς Δελφούς, δωροδόκησαν τήν Πυθία, ώστε νά δίνει στούς Σπαρτιάτες, κάθε φορά πού έρχονταν στό Μαντείο γιά δημόσια ή ιδιωτική υπόθεσή τους, τόν ίδιο πάντοτε χρησμό: ότι έχουν καθήκον νά ελευθερώσουν τήν Αθήνα από τούς τυράννους. Έτσι, οι Λακεδαιμόνιοι, επειδή ελάμβαναν παγίως τήν ίδια σύσταση, απεφάσισαν νά στείλουν τόν Αρχιμόλιο, γιό τού Αστέρος καί διακεκριμένο πολίτη, μέ στρατό νά εκδιώξει τούς Πεισιστρατίδες, παρόλο ότι είχαν φιλικές σχέσεις μαζί τους.». (Ηρόδοτος)

**Κατά τον Ν. Περυσινάκη (βλ. Η έννοια του πλούτου στην Ιστορίη του Ηροδότου σελ. 61) ο Ξέρξης γνώριζε καλύτερα τους θησαυρούς των Δελφών από τα πλούτη που άφησε στα ανάκτορα του .

Ἱστοριῶν ὀγδόη ἐπιγραφομένη Οὐρανία

Ιστορικό κείμενο Ηρόδοτος

35...πάντα δ᾽ ἠπίστατο τὰ ἐν τῷ ἱρῷ (των Δελφών) ὅσα λόγου ἦν ἄξια Ξέρξης, ὡς ἐγὼ πυνθάνομαι, ἄμεινον ἢ τὰ ἐν τοῖσι οἰκίοισι ἔλιπε, πολλῶν αἰεὶ λεγόντων, καὶ μάλιστα τὰ Κροίσου τοῦ Ἀλυάττεω ἀναθήματα.