Η «Θουκυδίδεια Παγίδα» ως «Παγίδα του Θουκυδίδη».

 Ο Θουκυδίδης ως ο απόλυτος εκφραστής και εισηγητής της realpolitik μάς διδάσκει να βλέπουμε

κατάματα την πραγματικότητα των διεθνών σχέσεων χωρίς τις ιδεοληψίες του παρελθόντος. Όσοι παρασυρμένοι από το φόβο οδηγηθούν στην Θουκυδίδειο Παγίδα δε σημαίνει κατ’ ανάγκην ότι θα είναι και οι νικητές του πολέμου. Η Θουκυδίδεια Παγίδα ερμηνεύει τη δομική αιτία του πολέμου και δεν προαναγγέλει και τον νικητή. 

 

Η «Θουκυδίδεια Παγίδα»

«Ήταν η ολοένα αυξανόμενη δύναμη της Αθήνας που προκάλεσε φόβο στη Σπάρτη… και κατά συνέπεια τη σύρραξη ανάμεσα στις δύο πόλεις αναπότρεπτα»

Ο Θουκυδίδης αναλύοντας τα αίτια του Πελ/κού Πολέμου (421-404) διαπίστωσε πως το βασικό αίτιο της σύγκρουσης ήταν ο φόβος που κυριάρχησε στην Σπάρτη (ηγέτιδα ως τότε δύναμη) για τυχόν άνοδο της δύναμης – επιρροής της Αθήνας σε επίπεδα μη ελεγχόμενα στο μέλλον. Αυτή η επισήμανση του Θουκυδίδη αποτυπώθηκε με τη σχετική θεωρία ενός αμερικανού καθηγητή ως «Παγίδα του Θουκυδίδη».

Σύμφωνα, λοιπόν, με αυτήν ο Graham Allison πιστεύει πως όταν η δύναμη μιας χώρας αυξάνεται απειλητικά για την άλλη ηγεμονεύουσα δύναμη τότε προκαλεί φόβο και οδηγεί τις δύο χώρες σε πόλεμο στρατιωτικής, πολεμικής, οικονομικής ή άλλης μορφής  σαν υβριδικό πόλεμο, ως ένας παράλληλος του κανονικού, που ωστόσο είναι τόσο αφανής και δυσερμήνευτος στα διάφορα επίπεδά του αλλά και τόσο αποτελεσματικός στη διαμόρφωση της ψυχολογίας των εμπολέμων και στην διαμόρφωση της κοινής γνώμης.

 Σύμφωνα με τον συγγραφέα Graham Allison , αναπτύσσεται και σήμερα ένα σχετικό σενάριο. Η Κίνα (σαν νέα Αθήνα) αποτελεί ανερχόμενη οικονομική, τεχνολογική και στρατιωτική δύναμη,
αμφισβητώντας την πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ (σαν νέα Σπάρτη) που βρίσκονται σε πτωτική πορεία. Η θεωρία αυτή έχει τεράστια απήχηση σήμερα στην Κίνα.

Για μία ακόμη φορά ο Θουκυδίδης αποτέλεσε αντικείμενο διδασκαλίας για τους διεθνείς αναλυτές, διπλωμάτες, στρατιωτικούς και ηγέτες.

Μήπως θα έπρεπε κάποτε και στη χώρα μας  ο Θουκυδίδης να διδάσκεται αυτόνομα ως μάθημα ρεαλιστικής πολιτικής και ιστορικής αλήθειας;

ΔΙΑΒΑΣΤΕ  :

Η ”Παγίδα του Θουκυδίδη” και η Ρωσία που βρυχάται